Sự sáng tạo sẽ trở thành mất ý nghĩa khi những người sáng tạo ngồi đó và luôn đưa ra những cách giải quyết vấn đề từ một phương án có sẵn. Sau đó, chúng ta đưa ra những lập luận phù hợp để chứng minh. Tôi sẽ bàn tới chủ đề này ở phần "luồng tư duy chiếc mũ xanh lá cây".
Giờ chúng ta hãy dành chút thời gian để sử dụng chiếc mũ đen. Tất cả những điều mà tôi đề cập đến trong cuốn sách này đều rõ ràng và lôgíc. …Với chiếc mũ vàng tư duy, tôi nhận thấy rằng món trứng oplette là một món ăn phù hợp nằm trong danh mục đồ ăn mà chúng ta có thể bán.
Chiếc bàn quay không hề có bộ nhớ. Chiếc mũ xanh có thể chỉ ra những định nghĩa có thể lựa chọn về vấn đề cần giải quyết. Nhưng tôi cũng không muốn bạn đọc nghĩ rằng đó chính là cách mà lối tư duy sáu chiếc mũ nên áp dụng tại mọi thời điểm.
Lối tư duy chiếc mũ xanh là một lối tư duy của những nỗ lực trọng tâm và cẩn trọng hướng đến sự thay đổi. Ngay trong lúc diễn ra một cuộc họp theo phương thức tư duy sáu chiếc mũ, chủ toạ, hay người cầm trịch cuộc họp cũng có thể đặt câu hỏi để biết ý kiến của cá nhân. Chiếc mặt nạ bi kịch và chiếc mặt nạ hài kịch là hai chiếc mặt nạ tách biệt.
Hãy coi rằng tất cả mọi người đều trở thành cảnh sát. Vài tháng sau đó, bà hiệu trưởng của trường Clayfield ở Brisbane đã nói với tôi rằng ở trường bà, phương pháp tư duy 6C đã được dạy cho những trẻ bốn tuổi. Sự nhạy cảm được thể hiện nhờ vào việc sử dụng chiếc mũ đỏ trong những tình huống như thế này là rất quan trọng.
Sự sáng tạo bao gồm sự khích động sự khám phá và cả những rủi ro. Thủ tục tư duy mũ xanh da trời cho phép bất cứ ai tham gia cuộc họp có nhiều hướng để tiếp cận vấn đề so với những chiếc mũ khác. Ở đây tôi không đề cập đến những cảm xúc hờn dỗi, đe doạ, hăm doạ hoặc cầu xin lòng thương hại.
… Điều này có thể dẫn tới ý tưởng rằng chúng ta nên sắp xếp những người mua hàng theo danh sách ứng với số tiền họ mua để có thể có chính sách phù hợp với khách hàng. - Sử dụng lần lượt các chiếc mũ, nhờ đó, bạn khám phá ra sự việc, hoặc đưa ra cách giải quyết vấn đề. Sự việc sẽ nhanh chóng được giải quyết.
Vì vậy, nếu có thể, chúng ta nên cung cấp những số liệu cụ thể về sự kiện vừa nêu cho mọi người để tránh những suy diễn tuởng tượng. Cũng như những chiếc mũ tư duy khác, với mỗi nhận xét được đưa ra, nó tuỳ thuộc vào văn cảnh mà được xếp vào chiếc mũ tư duy phù hợp: “Chiếc ô tô này chỉ có khả năng chạy 50 km/h”. Sự tiến hoá cũng là một lối tư duy phù hợp, và theo thuyết tiến hoá của Darwin thì sự sống dành cho những loài biết thích nghi nhất, và trong tư duy thì sự sống chỉ dành cho những ý tưởng phù hợp nhất.
Sử dụng chiếc mũ đen, người tư duy được khuyến khích để hiện hết khả năng thận trọng của mình. Kết quả là họ tỏ ra hào hứng học và nói với ông rằng nó còn quan trọng hơn cả việc khoan giếng lấy nước. Chiếc mũ đen là chiếc mũ của sự cẩn trọng.
Nhưng bạn cần nhớ rằng bạn hoàn toàn có thể tường thuật lại những quan điểm của người khác. Với lối tư duy mũ xanh, nó đòi hỏi những ý tưởng thực sự mới mẻ, những cách tiếp cận mới và những lựa chọn mới. Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định.