Chẳng hạn như trong ví dụ thứ hai, sự quan ngại của mọi người về mối nguy hiểm của bệnh viêm não do tiêm chủng lớn hơn ngàn lần so với con số những ca nguy hiểm thống kê được. Phương thức tư duy “Sáu chiếc mũ” – 6c – được xem là sự thay đổi quan trọng nhất về mặt nhận thức của con người trong vòng 2 – 3 thế kỷ gần đây. Chúng ta đã không có số liệu mới hơn.
Hãy sử dụng chiếc mũ xanh và nói cho tôi biết tất cả các phương án thay thế. Chiếc mũ đen là công cụ thể hiện lối tư duy thường được sử dụng nhiều nhất. Có hai sản phẩm cạnh tranh cùng loại với chúng ta trên thị trường với mức giá thấp hơn.
Nhưng bạn cần nhớ rằng bạn hoàn toàn có thể tường thuật lại những quan điểm của người khác. Đôi khi trong những cuộc thảo luận, bạn nên sử dụng chiếc mũ đỏ sau khi đã sử dụng chiếc mũ xanh da trời tại thòi điểm kết thúc. Thật khó để thiết kế một chiếc ghế tựa nhưng đưa ra những lời chê về một chiếc ghế tựa lại dễ dàng hơn nhiều.
… Điều này gợi ý tới một ý tưởng cung cấp tem thưởng hàng, có nghĩa là cửa hàng sẽ tặng cho khách hàng một lượng nhỏ đối với mỗi món hàng họ mua. Anh phải nói cho chúng tôi biết tại sao ý tưởng đó không phù hợp. Đây là một khía cạnh định giá tích cực, đối ngược lại sự định giá tiêu cực của chiếc mũ đen.
… Sử dụng công nghệ cao là một xu hướng mới. Vấn đề thử ba đó là sự mâu thuẫn giữa việc thoả mãn nhu cầu trước mắt và nhu cầu lâu dài. Nhưng khía cạnh quan trọng nhất chính là việc bạn có thể ra hiệu cho chính bản thân bạn.
Bởi vì phương thức tư duy 6 chiếc mũ rất khác biệt so với lối tư duy tranh luận, cho nên chúng ta không bao giờ áp dụng những quy tắc tranh luận trong khi thảo luận theo phương pháp tư duy này. Sự định hình và chắp nối một ý tưởng cũng là một phần của quá trình sáng tạo sao cho ý tưởng đó sát với hai nhu cầu thực tế đòi hỏi về một ý tưởng. Một số người lại có lối tư duy hời hợt, số khác lại chỉ chăm chăm vào con số thực tế.
Ngay cả những những chuyện tầm phào, những tin đồn cũng chứa đựng phần nào sự thật. Nó giúp chúng ta vừa đánh giá lại ý tưởng vừa giúp chúng ta định hình ý tưởng mới. Chúng ta sẽ ghi nhận quan điểm của cả hai phía và sẽ quay lại xem xét vấn đề này sau.
Lối tư duy chiếc mũ vàng có lẽ liên quan nhiều hơn tới khía cạnh «Làm nên cái gì đó». Nhiệm vụ của người tư duy mũ xanh là đưa một cuộc thảo luận vào khuôn khổ qui ước sẵn khi cuộc thảo luận đó trở nên lộn xộn. Khi mọi người tư duy theo lối tư duy chiếc mũ vàng, những ý tưởng, những gợi ý và những đề nghị lần lượt được đưa ra.
Ông nêu ra một ý tưởng mới. Chiếc mũ vàng là công cụ đầu tiên. Tôi cũng không đề xuất rằng mỗi khi bạn tư duy, bạn nên sử dụng một chiếc mũ này hay mũ khác.
Chúng ta có thể làm thế nào khác để biết được rằng những ý tưởng đó là đúng? Có những trạng thái cảm xúc về sự việc như: trung lập. Nếu trong quỹ thời gian sử dụng chiếc mũ trắng, mọi người đưa ra được những số liệu chứng tỏ được việc tăng tiền phạt, về lâu dài cũng như trước mắt, góp phần giảm tội phạm, thì những số liệu đó có giá trị hơn nhiều so với việc chúng ta chỉ tư duy logic rằng những kẻ phạm tội sẽ giảm.