Trong kinh doanh cũng vậy, nếu đưa ra hàng trăm quyết định trong đó có mười quyết định sai, bạn có thể bị vướng vào tình trạng cứ săm soi mãi sai lầm của mình mà lại bỏ qua những quyết định khác cần phải đưa ra. Không lâu sau khi thành hôn với Peter, con trai của Warren, và rất lâu trước khi phần thế giới bên ngoài Wall Street biết đến Warren, tôi đã được đến thăm gia đình tại Omaha. Nếu một công ty làm ăn tốt thì giá cổ phiếu cũng sẽ tăng theo.
Khi nhắc đến kẹo cao su là bạn nhớ đến Wrigley, khi nhắc đến một cửa hàng giá rẻ là bạn nghĩ đến Wal-Mart, và khi bạn nhớ đến một ly bia lạnh là bạn nghĩ đến Coors hay Budweiser. Warren thường nói vui rằng một trong những ưu điểm khi sống ở Omaha là không có ai ở gần để rủ rỉ vào tai bạn những thông tin tay trong khi ngồi ăn trưa. Tôi muốn đầu tư một số tiền hợp lý vào một vài món mà thôi.
Khi nhân cách hóa cổ phiếu, tư duy tình cảm sẽ lấn át tư duy lý trí. Bạn có thể là người giàu nhất thế giới, nhưng nếu thiếu tình yêu thương của gia đình và bè bạn, bạn vẫn chỉ là người nghèo nhất. Trong cuộc chơi đầu tư bạn sẽ liên tục vuột mất nhiều thứ, nhưng chúng chẳng làm hại gì đến bạn.
Nếu cái giá tổng cộng là quá cao so với một công ty, thì giá của một cổ phiếu thôi cũng là quá đắt. Tốt nhất bạn không nên làm nếu bạn biết điều đó là sai, bởi nếu bị bắt quả tang, cái giá phải trả có khi quá đắt so với khả năng của bạn. Nó không cảm nhận được sự phản bội và bạn cũng nên như vậy.
Việc điều hành một tập đoàn khổng lồ sẽ dễ dàng hơn nếu bạn cứ để cho những người khác làm hết các phần việc nặng nhọc; điểm lưu ý là phải lựa chọn đúng nhà quản lý và sau đó cứ để họ tự quyết định công việc của mình. Wall Street luôn miệng nói về thị trường chứng khoán đang lên hay xuống và khả năng dự báo hướng đi tiếp theo của nó. Gia đình Hearst làm ra tiền trong ngành xuất bản, gia đình Walton dựa trên ngành bán lẻ, gia đình Wrigley là kẹo cao su, gia đình Mars là ngành sản xuất kẹo, gia đình Gates là phần mềm, và gia đình Coors hay Busch là ngành bia.
Hãy nhìn vào sự dao động trong thị trường chứng khoán như là bạn chứ không phải là kẻ thù — hãy hưởng lợi từ những kể điên rồ thay vì cùng tham gia với họ. Họ còn khiến bạn phải mua bán dựa trên kết quả bầu cử tổng thống. Ông thích những công ty vĩ đại có tương lai dự đoán rõ ràng nhưng được bán với giá hời vì một sai lầm có thể sửa chữa được của bộ máy quản lý hay vì sự suy thoái của cả ngành hàng, hay vì thị trường đang đi xuống.
Đó là lý do vì sao Warren thích thị trường giá giảm; ông đã để ý các công ty tuyệt vời mà ông sẽ chộp ngay nếu ông tìm được giá phù hợp. Ông hồi hộp chờ đợi, và khi chúng tăng giá trở lại, đã bán chúng với giá $40. Đây là những lời mà Buffett đã rỉ tai cho các con từ khi chúng còn mang tã nằm nôi.
Trong thế giới các tổng giám đốc người ta liên tục tìm kiếm những lời bào chữa thích hợp để xoa dịu sự nổi giận của cổ đông trước các quyết định tồi của cấp quản lý. Để biết liệu công ty có do những người trung thực và có năng lực điều hành, nhất thiết phải hiểu rõ về nó. Điểm mấu chốt là phải xác định liệu sai lầm này có thể sửa chữa được hay không.
May mắn cho ông là thị trường chứng khoán có tầm nhìn khá hạn hẹp và thường bỏ qua cơ cấu hoạt động của doanh nghiệp trong dài hạn, và vì vậy thị trường chứng khoán thường không định giá chính xác một công ty vĩ đại. Thị trường chứng khoán chỉ là nơi đưa ra mức giá mà nó cho là hợp lý dựa trên giá trị trong ngắn hạn. Nếu một công ty làm ăn tốt thì giá cổ phiếu cũng sẽ tăng theo.
Về sau, những quyển sổ này chính là nền tảng giúp chúng tôi viết nhiều quyển sách với chủ đề đầu tư rất được ủng hộ như Buffettology, The Buffettology workbook, và quyển The New Buffettology, đã được xuất bản bằng mười thứ tiếng, trong đó có cả tiếng Hoa và tiếng Nga. Tôi luôn ngạc nhiên khi thấy nhiều người có chỉ số IQ cao nhưng chỉ biết nhắm mất bắt chước người khác. Nếu tôi mua một công ty hôm nay, lợi nhuận tôi thu được sẽ nằm toàn bộ trong tương lai.