Vì thế, người đọc có trách nhiệm tìm hiểu chính xác xem các khía cạnh liên quan đó là gì. Nhưng bạn phải luôn ghi nhớ một điều là nghệ thuật đọc phân tích chỉ có thể áp dụng khi đọc một cuốn sách đơn lẻ, khi việc hiểu toàn bộ cuốn sách đó là mục đích trước mắt. Nếu môi trường chúng ta đang sống rơi vào trạng thái khủng hoảng thì tất yếu chúng ta cũng bị liên quan.
Cũng như với phần mục lục, bây giờ bạn có thể kiểm tra bảng chỉ dẫn của cuốn sách này. Còn độc giả có đức tin đọc một tác phẩm quan trọng đối với tín ngưỡng của mình lại có những khó khăn khác. Không có cách nào để hình thành thói quen thao tác ngoài chính sự vận hành.
Cách đọc để hiểu xảy ra với hai điều kiện. Không ai có thể tách hoàn toàn bản thân ra khỏi tác phẩm của chính mình. Trước hết, ông định nghĩa vật mà sau đó ông sẽ sử dụng từ điểm để gọi tên.
Kỹ năng trong hai giai đoạn đầu của quá trình đọc phân tích bắt nguồn từ sự thành thạo ngữ pháp và logic. Quy tắc 2 và 3 nêu trên không chỉ áp dụng riêng cho việc đọc mà còn liên quan đến việc viết vì đọc và viết có mối quan hệ tương hỗ với nhau, cũng như quan hệ giữa dạy và học. Cuốn sách này nghiên cứu nguồn gốc của cải của một quốc gia thuộc bất kỳ nền kinh tế nào dựa trên sự phân công lao động; xem xét mối quan hệ giữa lương trả cho người lao động, lợi nhuận quay vòng vốn, và tiền thuê công xưởng máy móc như những yếu tố cơ bản quyết định giá của hàng hoá.
Thậm chí, với một tác phẩm lịch sử phức tạp, ít nhất người đọc cũng biết là mình đang đọc lịch sử. Những câu hỏi liên quan đến sự tồn tại và thay đổi (giải quyết những cái tồn tại hay xảy ra trong cuộc sống) thuộc về phần nhánh triết học lý thuyết hay suy luận. Thơ được định nghĩa một cách đơn giản là những gì thi sĩ viết ra.
Ở đây có sự hàm ẩn về một cấu trúc khái niệm - một hệ thống những nhận định và câu hỏi về một chủ đề duy nhất. Để đọc tốt một câu chuyện, bạn phải bắt mạch câu chuyện, nhạy cảm với từng nhịp đập của nó. Nhưng bạn sẽ không thật biết điều đó có chính xác không.
Hơn nữa, các vở kịch thường được dựng dựa trên các câu chuyện phổ biến đối với mọi người thời bấy giờ, trong khi ta chỉ biết đến chúng đơn thuần là một vở kịch mà thôi. Nhưng liệu sự ra đời của các phương tiện truyền thông hiện đại như trên có giúp con người hiểu biết thêm về thế giới xung quanh không? Vậy ngăn nào trong số những ngăn vốn có chứa các cuốn khác, có thể thu nạp nó?
Nhưng không có thí nghiệm nào cho bạn biết những điểm chung của tất cả các sự vật đang tồn tại. Ví dụ như cơ thể không phát triển mãi cả về sức mạnh và kỹ năng. Chúng tôi không muốn áp đặt tên các sách hoặc nhóm sách tốt cho bạn.
Đây là đọc để lấy thông tin. Các tác phẩm của Hyppocrates ông tổ ngành y học Hy Lạp không phải là tác phẩm toán học. Ví dụ, bạn phải biết mình đang đọc thể loại sách có nội dung hư cấu (như tiểu thuyết, sử thi, thơ trữ tình…), hay một tác phẩm có tính chất mô tả về lĩnh vực nào đó.
Còn với tác phẩm trữ tình, thường là câu hỏi về tu từ, đôi khi cũng mang tính cú pháp. Việc này hoàn toàn cần thiết, nhất là trong những trường hợp bạn không thể phân loại cuốn sách dựa vào tên sách hay những trang đầu. Họ nhanh chóng từ bỏ đọc tác phẩm vì nghĩ rằng mình không thể nhớ được các mối quan hệ phức tạp và cũng không thể phân biệt ai với ai.